Yaprak dökmeyen küçük bir ağaca benzeyen biberiye bitkisi çam kokusuna benzer kokusuyla başta balık ve et yemekleri olmak üzere mutfaklarda pek çok yemeğe lezzet vermek amacıyla baharat olarak tüketilmekte. Yıl boyu bulunabilen taze biberiye nanenin de dahil olduğu “Labiatae” ailesindendir. Yaprak dökmeyen çalı şeklinde bir görünüme sahip olan bitki çam ağacı benzeri yapraklara sahiptir. Biberiye bitkisi en çok hazımsızlık ve kabızlık gibi sindirim sistemi rahatsızlıklarında ve hafızayı güçlendirmek için tavsiye edilmektedir.
Biberiye Çayı Nasıl Hazırlanır?
Biberiyeyi pek çok farklı yöntemlerle tüketmek mümkün ve bunların arasında hazırlanışı en kolay olanlardan biride biberiye çayı. Biberiye içinde bulunan antioksidanlar ve vitaminlerden faydalanmak için 1 çay kaşığı kurutulmuş biberiye yaprağını bir fincan suya atıp kaynatmanız yeterli. Daha iyi demlenmesi için 10 dakika kadar kaynattıktan sonra ateşin üzerinden alın ve demliğin kapağı kapalı halde 10 dakika kadar bekletin.
Tatlandırmak için organik bal kullanabilirsiniz. Günde 2 bardak biberiye çayı hazımsızlık veya kabızlığa kısa sürede çözüm olacaktır.
Biberiyenin Sağlığa Faydaları
Tazelik ve canlılık veren mükemmel kokusuyla biberiye daha çok güzel yemeklerle birlikte anılsa da pek çok farklı kültürde binlerce yıldır sağlığa olan faydaları nedeniyle de kullanılmakta. Biberiyenin faydaları arasında ilk sırada bağışıklık sistemini güçlendirmesi, kan dolaşımını hızlandırması, iltihap önlemesi ve astım belirtilerini hafifletmesi gösteriliyor.
Kan dolaşımını hızlandırmasının yanı sıra beyne ve kalbe giden kanı arttırarak başta hafıza ve damar tıkanıklığı sorunları olmak üzere bu iki organa ait rahatsızlıkların engellenmesinde kullanılıyor.
Biberiyenin Tarihi
Anavatanı Akdeniz olan biberiye sağlığa faydaları geniş çaplı olarak öğrenildikten sonra Avrupa’nın büyük bölümünde ve Amerika kıtasında yetiştirilmeye başlandı. Bu popülerliği kazanmasının başlıca nedeni hafızayı geliştirmeye yönelik olarak kullanılması. Hala en çok ve geleneksel olarak hafızayı güçlendirmek için kullanılmakta. Antik Yunan’da öğrenciler sınavlarda daha başarılı olabilmek için biberiye çayından faydalanmış. Eskiden Büyük Britanya’da ise biberiye bitkisi sadakatin bir sembolü olarak düğünlerde, dekorasyonda ve hediyelik eşyalarda kullanılmış.
Biberiye yağı ilk olarak 14. yy’da Macaristan’da zamanın kraliçesi için parfüm hazırlanmak için üretilmiş. Bitki 16. ve 17. yüzyıllarda sindirim sistemi sorunlarının tedavisinde kullanılmaya başlanmış ve popülerliğini bu yüzyıllarda arttırmış.
Modern zamanlarda ise biberiye geleneksel olarak kullanılan şifalı bir bitki olma özelliğininyanı sıra bunları destekleyecek bilimsel araştırmalarında konusu olmaya devam ediyor.
Biberiye Nasıl Seçilir Ve Saklanır?
Biberiye satın alırken tavsiyemiz her zaman kurutulmuş olan yerine verdiği tat ve kokusu daha güçlü olan taze biberiye almanız. Taze biberiye adaçayı yeşiline benzer bir renkte olmalı ve üzerinde sarı veya beyaz noktacıklar bulunmamalı.
Biberiyeyi marketlerde çeşitli markalarda paketlenmiş olarak bulabilirsiniz. Ancak size yakın bir aktardan ya da pazardan almanız daha iyi olabilir. Çünkü aktar veya pazarlarda organik olarak yetiştirilmiş ve kurutulmuş biberiye bulma ihtimaliniz daha yüksek. Organik biberiye yetiştirilirken sağlığa zararlı kimyasal haşere öldürücüler kullanılmaz.
Taze biberiye buzdolabında, paketli ya da hafif nemli bir havluya sarılı halde saklanabilir.
Daha uzun süre dayanmasını isterseniz (6-8 ay kadar) saplarıyla birlikte sığacağı büyüklükte bir kaba koyup üzerine su ekleyerek buzluğa atabilirsiniz. Kurutulmuş biberiye ise loş, serin ve kuru bir ortamda 6 aya kadar tazeliğini korur. Kurutulmuş biberiyeyi ağzı kapalı bir kapta muhafaza edin.
Biberiye Çayının Yan Etkileri
Biberiye alerjiye neden olan bitkiler arasında yer almamaktadır ancak gebelik ve emzirme gibi hassas dönemlerde kullanılmadan önce bir doktora başvurulması gerekir. Kolit, mide ülseri gibi kanamalı hastalıkları bulunanların ve yüksek tansiyonu olanların biberiye çayı içmemesi gerekir.
Kaynaklar
· University of Maryland Medical Center : Rosemary
· The George Mateljan Foundation: Rosemary
· PubMed.Gov US National Library of Medicine National Institutes of Health
· Complete Rosemary information from Drugs.com